MEND-OOYO (Mangolia)
AKU MENJELANGMU
Kembara sepanjang tahun dan waktu ditemani matahari dan bulan
Berjalan umbangambing dan lebuh berangin warisan moyang bestari
Mendaki dan menuruni nembus gunung tinggi dan bukitbukau berjajar
Mendepani ratusan sungai
Meski aku tak tahu kapankah kita akan bersua lagi
Aku membisikkan kata bakal kuucapkan untukmu
Aku menjelangmu
Jalanku terbuka kepada angin ais dan api
Embun giring bakal menimpanya
Kuendap fikir terusmataku dari diketahui
Kuurai tiap simpul dengan cintaku
Dibantai angin beku
Aku terus maju dengan arah pilihanku.
Aku menjelangmu
Kupanggul sama duka musimbunga dan musim panas kembali
Kujulang api usiaku dengan bahang matahari di genggamanku
Merasa kaya dengan cambah daun-daun dan bergulir dengannya
Di taman penuh dengan kembang dan buahbuahan.
Berlalu dengan sepiala riangria mungkin tiba
Dengan ghairahku.
Aku menjelangmu
Dengan cahaya fikir kembaraku, kesemua momen manis hidupku
Dan ke semua rahasiaku
Kuanyam bersama jalur rohaniku
Dan mikirkan ruang tanpa batas.
Aku menjelangmu
Kumiliki separuh dari mimpimimpiku
Kukecap dari puisiku dasar utama menjadi milikku
Agar diketemukan anasir ilhamku
Mendaki ke muka di likuliku payah gunung
Menuruti laluan sulit
Mencari lagu batin, intisari cinta.
Aku menjelangmu
Terjemahan: Ahmad Kamal Abdullah
Tuesday, October 26, 2010
'Contemporary Top 10 Poets in the World'
An anthology of 'Contemporary Top 10 Poets in the World' published in Bangladesh.
Peter Horn (South Africa),
Kazuko Shiraishi (Japan),
A Samad Said (Malaysia),
Dr Lee Kuie Shien (Taiwan), Ahmad Kamal Abdullah (Malaysia),
Germain Drogenbroot (Belgium), Manfred Chobot (Austria),
G Mend Ooyo (Mongolia),
Tobias Burghardt (Germany), Sudeep Sen (India).
Бангладешийн яруу найрагч Аминур Рахман “Дэлхийн шилдэг 10 яруу найрагч” нэртэй антологи номоо хэвлүүлжээ. Энэ антологид өдгөө бүтээлээ туурвиж, дэлхий дахинаа үнэлэгдсэн 10 яруу найрагчийг сонгон тэдний бүтээлийг төрөлх бангла хэлнээ орчуулан, зураг намтрынх нь хамт хэвлэсэн байна. Үүнд Өмнөд Африк, Япон, Малайз, Тайвань, Бельги, Австри, Монгол, Герман, Энэтхэг, Америк, Бангладеш улсын яруу найрагчид багтсан байна.
Уг антологид Монголоос яруу найрагч Г.Мэнд-Ооёогийн бүтээлүүд багтжээ. Түүний “Цаглашгүй гэрэлт”, “Чам руу би явж байна”, “Хуучин сүмийн дээгүүр саран мандах цаг дор”, “Гэрэлтэх агшин бүр”, “Дөрвөн улаан навч” зэрэг 10 шүлгийг бангла хэлээр орчуулан хэвлэсэн байна.
Энэ нь Г.Мэнд-Ооёо найрагчийн бүтээл бангла хэлнээ хэвлэгдэж байгаа хоёр дахь тохиолдол юм. Өмнө нь 2006 онд яруу найрагчийн шүлгийн түүвэр “Мэнд-Ооёогийн шүлгүүд” нэртэйгээр Бангладешт гарч байсан гэнэ.
Яруу найрагч Аминур Рахман дэлхийг тойрон энэ номынхоо нээлтийг хийх ажлыг эхлүүлсэн байна. Тэрээр өнгөрсөн есдүгээр сард Малайзын их сургууль дээр антологийнхоо нээлтийг хийжээ. Ийнхүү нээлт хийсний дараа уг номыг малай хэлээр хэвлэхээр болсон байна.
Уг антологид Монголоос яруу найрагч Г.Мэнд-Ооёогийн бүтээлүүд багтжээ. Түүний “Цаглашгүй гэрэлт”, “Чам руу би явж байна”, “Хуучин сүмийн дээгүүр саран мандах цаг дор”, “Гэрэлтэх агшин бүр”, “Дөрвөн улаан навч” зэрэг 10 шүлгийг бангла хэлээр орчуулан хэвлэсэн байна.
Энэ нь Г.Мэнд-Ооёо найрагчийн бүтээл бангла хэлнээ хэвлэгдэж байгаа хоёр дахь тохиолдол юм. Өмнө нь 2006 онд яруу найрагчийн шүлгийн түүвэр “Мэнд-Ооёогийн шүлгүүд” нэртэйгээр Бангладешт гарч байсан гэнэ.
Яруу найрагч Аминур Рахман дэлхийг тойрон энэ номынхоо нээлтийг хийх ажлыг эхлүүлсэн байна. Тэрээр өнгөрсөн есдүгээр сард Малайзын их сургууль дээр антологийнхоо нээлтийг хийжээ. Ийнхүү нээлт хийсний дараа уг номыг малай хэлээр хэвлэхээр болсон байна.
ЭЭЖИЙН БҮҮВЭЙТЭЙ ХОРВОО
Г.Мэнд-Ooёо
ЭЭЖИЙН БҮҮВЭЙТЭЙ ХОРВОО
Миний хүүгийн унаж өссөн дэлхий гэж
Миний ээж дуундаа эх дэлхийгээ багтаана
Бүүвэй, бүүвэй, эх дэлхий бүүвэй гэж дуулна.
Өлзийт ээж минь үрээ дэлхийтэйгээ бүүвэйлнэ.
Өлгийн бүүвэйтэй дэлхий амгалан
Бүүвэй, бүүвэй, ээжийн бүүвэйтэй дэлхий бүүвэй.
Миний хүүгийн тэмүүлж өссөн тэнгэр гэж
Миний ээж дуундаа хөх тэнгэрээ багтаана
Бүүвэй, бүүвэй, хөх тэнгэр бүүвэй гэж дуулна.
Учралт ээж минь үрээ тэнгэртэйгээ бүүвэйлнэ.
Уяхан бүүвэйтэй тэнгэр амгалан,
Бүүвэй, бүүвэй, ээжийн бүүвэйтэй тэнгэр бүүвэй.
Миний хүүгийн уйлж дуулсан хорвоо гэж
Миний ээж дуундаа энэ хорвоогоо багтаана.
Бүүвэй, бүүвэй, энэ хорвоо бүүвэй гэж дуулна.
Энэрэлт ээж минь хүүгээ хорвоотойгоо бүүвэйлнэ.
Ээжийн бүүвэйтэй хорвоо амгалан,
Бүүвэй, бүүвэй, ээжийн бүүвэйтэй хорвоо бүүвэй.
ЭЭЖИЙН БҮҮВЭЙТЭЙ ХОРВОО
Миний хүүгийн унаж өссөн дэлхий гэж
Миний ээж дуундаа эх дэлхийгээ багтаана
Бүүвэй, бүүвэй, эх дэлхий бүүвэй гэж дуулна.
Өлзийт ээж минь үрээ дэлхийтэйгээ бүүвэйлнэ.
Өлгийн бүүвэйтэй дэлхий амгалан
Бүүвэй, бүүвэй, ээжийн бүүвэйтэй дэлхий бүүвэй.
Миний хүүгийн тэмүүлж өссөн тэнгэр гэж
Миний ээж дуундаа хөх тэнгэрээ багтаана
Бүүвэй, бүүвэй, хөх тэнгэр бүүвэй гэж дуулна.
Учралт ээж минь үрээ тэнгэртэйгээ бүүвэйлнэ.
Уяхан бүүвэйтэй тэнгэр амгалан,
Бүүвэй, бүүвэй, ээжийн бүүвэйтэй тэнгэр бүүвэй.
Миний хүүгийн уйлж дуулсан хорвоо гэж
Миний ээж дуундаа энэ хорвоогоо багтаана.
Бүүвэй, бүүвэй, энэ хорвоо бүүвэй гэж дуулна.
Энэрэлт ээж минь хүүгээ хорвоотойгоо бүүвэйлнэ.
Ээжийн бүүвэйтэй хорвоо амгалан,
Бүүвэй, бүүвэй, ээжийн бүүвэйтэй хорвоо бүүвэй.
Wednesday, September 1, 2010
Д.Нямсүрэнгийн гурван боть
ЯРУУ НАЙРАГЧ Д.НЯМСҮРЭНГИЙН
ГУРВАН БОТИЙГ
ЭРХЛЭН НИЙТЛҮҮЛЭГЧИЙН УЧИРЛАЛ
1
Яруу найргийн гэгээн ертөнцийд нэвтрэхийг хүсэгч эрхэм уншигч танаа нэгэн сайхан бэлэг барьж буй маань суу билигт найрагч Данзангийн Нямсүрэнгийн гурван боть ном болой. Д.Нямсүрэн насан туршдаа хөдөөх аглаг буйдад зөвхөн яруу найргийн шидэт ахуйд оюуны дээд цэнгэл бясалгалд сууж бичсэн мөнхийн гэрэлт шүлгүүдээ бидэнд өв болгон үлдээсэн юм.
Д.Нямсүрэнгийн Хаврын урсгал (1984), Сэтгэлийн байгаль (1991) хэмээх залуу насны хоёр номыг нь өөрийн бэлдсэн уг эхээр нь тэргүүн боть болгож “Ирж буй цаг” хэмээн нэрлэв. Тэнгэрт буцахаасаа өмнө хэвлүүлсэн “Аглагхан талаасаа” (2002) номыг нь дэд боть болгож “Амитаба” хэмээх алдарт шүлгээр нь нэрлэв. Уг номыг Д.Нямсүрэн нийслэл хотод сүүлчийн удаа морилсон тэр цаг үед нь Дарь.Сүхбаатар бид хоёр өөрийг нь байлцуулан сонголт хийж хэвлүүлсэн юм. Д.Нямсүрэн 1980-аад оны сүүлчээр “Сарны цагаан үүлс” нэртэй ном хэвлэлд бэлтгэсэн боловч өөрчлөн байгуулалтын үеэр хэвлэлийн редакци татан буугдсан тул уг ном хэвлэгдээгүй үлдсэн юм. 2002 онд “Аглагхан талаасаа” номыг бэлтгэхдээ “Сарны цагаан үүлс” номын зарим шүлгийг авч оруулсан болно.
Д.Нямсүрэнгийн гутгаар ботийг өөрийн нь бэлтгэсэн “Сарны цагаан үүлс” нэрийг өгч уг номын шүлгүүд болон түүний хувийн архив, анх нөхөдөд нь хадгалагдаж байсан шүлгүүдээс нь сонголт хийж бэлтгэлээ. Бидний бэлтгэсэн энэхүү гурван боть ном бол “Д.Нямсүрэнгийн сонгомол” учраас олдсон бүхнийг оруулаагүй. Ном бүтээх ажлын явцад Дундговь аймгаас шүлэгч Н.Бямбасүрэн түүнийг хоёр шүлгийг ирүүлсэн хийгээд Ардын жүжигчин Ш.Чимэдцэеэ шүлгийн гар бичмэлтэй дэвтрээ өгч тусалсныг талархан тэмдэглэж байна. “Аглагхан талаасаа” ном бэлтгэхэд сонголт хийсэн эхүүдээс үлдсэн нилээд тооны гар бичмэл Дарь.Сүхбаатарт буй. Энэ удаа тэр эхээс оруулж амжсангүй.
2
Д.Нямсүрэн “Хөх өвс” нэртэй яруу найргийн ном бэлдэж байгаа гэж ярьдаг байсан боловч уг номын эх олдоогүй. Хүмүүст дурсгасан дэвтэр бичмэл дотор иймэрхүү агуулгатай шүлгүүд байдгаас үзвэл уг номын шүлгүүдийг эмхэлж цэгцэлж амжаагүй бололтой юм билээ. Яруу найрагч амьд ахуйдаа яруу найргийн өөр хоёр ном бэлдсэн нь “Миний шүлгүүдийн хүүхнүүд”, “Алтан хазаар өвс” нэртэй. “Миний шүлгийн хүүхнүүд” номыг нь 2004 онд хэвлүүлсэн. Уг номын голлох шүлгүүд нь бусад эхүүдтэй давхардаж байгаа тул энэ удаа уг номыг сонгосонгүй. “Алтан хазаар өвс” номыг нь 2005 онд Н.Лутбаяр хэвлэхээр авсан, “Хөх судар” хэвлэлийн газарт хэвлэгдэхээр хүлээгдэж байгаа болно.
3
Д.Нямсүрэн “Зүүдний ертөнц” нэртэй өвөрмөц содон ном бичиж үлдээжээ. Энэ нь зүүд зөнгийн тэмдэглэл болно. Уг номыг дангаар нь хэвлэж уншигч олонд нь толилуулах цаг хугацааг ард үлдээлээ. Д.Нямсүрэнгийн өв дэх өөр нэгэн онцгой содон зүйл бол түүний захидлууд юм. Тэрбээр захидлыг гайхалтай уянгалаг, яг л шүлэг шигээ бичдэг байсан юм. Бас нэг онцлог гэвэл хүмүүст илгээсэн чухал захидлынхаа хувилбарыг өөртөө авч үлддэг байж. Зөвхөн надад гэхэд л Д.Нямсүрэнгийн нэгэн хавтас захиа буй. О.Дашбалбарт, Ж.Саруулбуянд, Л.Мягмарсүрэнд, Я.Баатарт, Ү.Хүрэлбаатарт, Д.Цогтод бичсэн олон захидал байх ёстой. “Д.Нямсүрэнгийн захидлууд” хэмээх нэгэн сонин ном гаргах боломжтой.
4
Д.Нямсүрэн шүлгүүдээ тэмдэглэлийн дэвтэрт бөлөглөн хуулж, бичих явцдаа мөр бадаг, үг хэллэгийг засч өөрчилсөн байх нь үзэгдэнэ. Чухам аль нь сүүлчийн хувилбар болохыг тогтооход бэрхшээл тохиолдож байлаа. Тэрбээр Улаанбаатар луу хийгээд өөр тийш явахдаа унших шүлгүүдээ нэгэн дэвтэрт сонгож бичээд өвөртөлж яваад буцахдаа хэн нэгэнд бэлэглэчихнэ. Ийнхүү миний л мэдэх Хилийн цэргийн хурандаа Т.Алдар, яруу найрагч Л.Мягмарсүрэн, шүлэгч дүү Дарь.Сүхбаатар, Ардын жүжигчин Ш.Чимэдцэеэ зэрэг хүмүүст лав нэг нэг дэвтэр байгаа юм. Тэдгээр дэвтрүүдэд хаана ч хэвлэгдээгүй шүлгүүд нь байж магадгүй юм.
5
2004 онд “Миний шүлгийн хүүхнүүд” номыг нь бэлдээд хэвлүүлэх боломж олдоогүй байтал найрагчийн эрхэм дүү Д.Одбаяр Дорнод аймгийн засаг дарга байхдаа 300 ширхгийг хэвлүүлж өгч буян үйлдсэн бөлгөө. Тэр зун сонгууль болж Д.Одбаяр УИХ-ын гишүүнээр сонгогдоод ирэхэд нь би түүнээс “За миний дүү хэдэн саналаар ялав” гэж асуусанд тэрбээр “300” хэмээхэд би наадам болгож “За тэр дээ! Нямсүрэн ах чинь тэр тоог тэнгэрээс илгээсэн байхгүй юү” гэж билээ.
Энэ удаа Д.Нямсүрэнгийн гурван ботийг хэвлүүлэх чамгүй их зардлыг “Модун” компанийн захирал, Дундговь аймгийн харъяат Должидын Батбаяр гаргаж дэмжсэнийг онцгойлон тэмдэглэхийг хүсч байна. Тэрбээр монголынхоо түүх соёлын өв, яруу найргийн үнэт зүйлсийг эрхэмлэн дээдлэгч нэгэн бөлгөө. Должидын Батбаяр дүүгийн өгөөмөр сэтгэл, өлзий буян хишигийг Д.Нямсүрэн бээр Шамбалын орноосоо талархан хүлээн авсан гэдэгт өчүүхэн ч үл эргэлзнэм.
Яруу найрагч Д.Нямсүрэн бээр найргийн гэрэлт тэнгэрээсээ: газар дэлхийд өөрөөс нь хойш юу болж хэн нь хэлсэндээ хүрч, хэн нь мартан сатаарч суугааг тольдон байгаа нь лавтай.
Хорин нэгдэх зуун хийгээд хойших бүхий л зуун болоод мянгануудад суу их билигт Данзангийн Нямсүрэн хэмээгч монгол найрагчийн шүлгүүд уншигдсаар, уянга яруу монгол хэл аялгуун дуурсгасаар байх болно гэдэгт баттайяа итгэмүү. Энэхүү эрхэм дээд итгэл урмаараа анл нөхөр Д.Нямсүрэнгийнхээ гурван боть номыг уншигч танаа баривай.
Г.МЭНД-ООЁО
2010.6.16
Наран өлзийтэй өдөр
ГУРВАН БОТИЙГ
ЭРХЛЭН НИЙТЛҮҮЛЭГЧИЙН УЧИРЛАЛ
1
Яруу найргийн гэгээн ертөнцийд нэвтрэхийг хүсэгч эрхэм уншигч танаа нэгэн сайхан бэлэг барьж буй маань суу билигт найрагч Данзангийн Нямсүрэнгийн гурван боть ном болой. Д.Нямсүрэн насан туршдаа хөдөөх аглаг буйдад зөвхөн яруу найргийн шидэт ахуйд оюуны дээд цэнгэл бясалгалд сууж бичсэн мөнхийн гэрэлт шүлгүүдээ бидэнд өв болгон үлдээсэн юм.
Д.Нямсүрэнгийн Хаврын урсгал (1984), Сэтгэлийн байгаль (1991) хэмээх залуу насны хоёр номыг нь өөрийн бэлдсэн уг эхээр нь тэргүүн боть болгож “Ирж буй цаг” хэмээн нэрлэв. Тэнгэрт буцахаасаа өмнө хэвлүүлсэн “Аглагхан талаасаа” (2002) номыг нь дэд боть болгож “Амитаба” хэмээх алдарт шүлгээр нь нэрлэв. Уг номыг Д.Нямсүрэн нийслэл хотод сүүлчийн удаа морилсон тэр цаг үед нь Дарь.Сүхбаатар бид хоёр өөрийг нь байлцуулан сонголт хийж хэвлүүлсэн юм. Д.Нямсүрэн 1980-аад оны сүүлчээр “Сарны цагаан үүлс” нэртэй ном хэвлэлд бэлтгэсэн боловч өөрчлөн байгуулалтын үеэр хэвлэлийн редакци татан буугдсан тул уг ном хэвлэгдээгүй үлдсэн юм. 2002 онд “Аглагхан талаасаа” номыг бэлтгэхдээ “Сарны цагаан үүлс” номын зарим шүлгийг авч оруулсан болно.
Д.Нямсүрэнгийн гутгаар ботийг өөрийн нь бэлтгэсэн “Сарны цагаан үүлс” нэрийг өгч уг номын шүлгүүд болон түүний хувийн архив, анх нөхөдөд нь хадгалагдаж байсан шүлгүүдээс нь сонголт хийж бэлтгэлээ. Бидний бэлтгэсэн энэхүү гурван боть ном бол “Д.Нямсүрэнгийн сонгомол” учраас олдсон бүхнийг оруулаагүй. Ном бүтээх ажлын явцад Дундговь аймгаас шүлэгч Н.Бямбасүрэн түүнийг хоёр шүлгийг ирүүлсэн хийгээд Ардын жүжигчин Ш.Чимэдцэеэ шүлгийн гар бичмэлтэй дэвтрээ өгч тусалсныг талархан тэмдэглэж байна. “Аглагхан талаасаа” ном бэлтгэхэд сонголт хийсэн эхүүдээс үлдсэн нилээд тооны гар бичмэл Дарь.Сүхбаатарт буй. Энэ удаа тэр эхээс оруулж амжсангүй.
2
Д.Нямсүрэн “Хөх өвс” нэртэй яруу найргийн ном бэлдэж байгаа гэж ярьдаг байсан боловч уг номын эх олдоогүй. Хүмүүст дурсгасан дэвтэр бичмэл дотор иймэрхүү агуулгатай шүлгүүд байдгаас үзвэл уг номын шүлгүүдийг эмхэлж цэгцэлж амжаагүй бололтой юм билээ. Яруу найрагч амьд ахуйдаа яруу найргийн өөр хоёр ном бэлдсэн нь “Миний шүлгүүдийн хүүхнүүд”, “Алтан хазаар өвс” нэртэй. “Миний шүлгийн хүүхнүүд” номыг нь 2004 онд хэвлүүлсэн. Уг номын голлох шүлгүүд нь бусад эхүүдтэй давхардаж байгаа тул энэ удаа уг номыг сонгосонгүй. “Алтан хазаар өвс” номыг нь 2005 онд Н.Лутбаяр хэвлэхээр авсан, “Хөх судар” хэвлэлийн газарт хэвлэгдэхээр хүлээгдэж байгаа болно.
3
Д.Нямсүрэн “Зүүдний ертөнц” нэртэй өвөрмөц содон ном бичиж үлдээжээ. Энэ нь зүүд зөнгийн тэмдэглэл болно. Уг номыг дангаар нь хэвлэж уншигч олонд нь толилуулах цаг хугацааг ард үлдээлээ. Д.Нямсүрэнгийн өв дэх өөр нэгэн онцгой содон зүйл бол түүний захидлууд юм. Тэрбээр захидлыг гайхалтай уянгалаг, яг л шүлэг шигээ бичдэг байсан юм. Бас нэг онцлог гэвэл хүмүүст илгээсэн чухал захидлынхаа хувилбарыг өөртөө авч үлддэг байж. Зөвхөн надад гэхэд л Д.Нямсүрэнгийн нэгэн хавтас захиа буй. О.Дашбалбарт, Ж.Саруулбуянд, Л.Мягмарсүрэнд, Я.Баатарт, Ү.Хүрэлбаатарт, Д.Цогтод бичсэн олон захидал байх ёстой. “Д.Нямсүрэнгийн захидлууд” хэмээх нэгэн сонин ном гаргах боломжтой.
4
Д.Нямсүрэн шүлгүүдээ тэмдэглэлийн дэвтэрт бөлөглөн хуулж, бичих явцдаа мөр бадаг, үг хэллэгийг засч өөрчилсөн байх нь үзэгдэнэ. Чухам аль нь сүүлчийн хувилбар болохыг тогтооход бэрхшээл тохиолдож байлаа. Тэрбээр Улаанбаатар луу хийгээд өөр тийш явахдаа унших шүлгүүдээ нэгэн дэвтэрт сонгож бичээд өвөртөлж яваад буцахдаа хэн нэгэнд бэлэглэчихнэ. Ийнхүү миний л мэдэх Хилийн цэргийн хурандаа Т.Алдар, яруу найрагч Л.Мягмарсүрэн, шүлэгч дүү Дарь.Сүхбаатар, Ардын жүжигчин Ш.Чимэдцэеэ зэрэг хүмүүст лав нэг нэг дэвтэр байгаа юм. Тэдгээр дэвтрүүдэд хаана ч хэвлэгдээгүй шүлгүүд нь байж магадгүй юм.
5
2004 онд “Миний шүлгийн хүүхнүүд” номыг нь бэлдээд хэвлүүлэх боломж олдоогүй байтал найрагчийн эрхэм дүү Д.Одбаяр Дорнод аймгийн засаг дарга байхдаа 300 ширхгийг хэвлүүлж өгч буян үйлдсэн бөлгөө. Тэр зун сонгууль болж Д.Одбаяр УИХ-ын гишүүнээр сонгогдоод ирэхэд нь би түүнээс “За миний дүү хэдэн саналаар ялав” гэж асуусанд тэрбээр “300” хэмээхэд би наадам болгож “За тэр дээ! Нямсүрэн ах чинь тэр тоог тэнгэрээс илгээсэн байхгүй юү” гэж билээ.
Энэ удаа Д.Нямсүрэнгийн гурван ботийг хэвлүүлэх чамгүй их зардлыг “Модун” компанийн захирал, Дундговь аймгийн харъяат Должидын Батбаяр гаргаж дэмжсэнийг онцгойлон тэмдэглэхийг хүсч байна. Тэрбээр монголынхоо түүх соёлын өв, яруу найргийн үнэт зүйлсийг эрхэмлэн дээдлэгч нэгэн бөлгөө. Должидын Батбаяр дүүгийн өгөөмөр сэтгэл, өлзий буян хишигийг Д.Нямсүрэн бээр Шамбалын орноосоо талархан хүлээн авсан гэдэгт өчүүхэн ч үл эргэлзнэм.
Яруу найрагч Д.Нямсүрэн бээр найргийн гэрэлт тэнгэрээсээ: газар дэлхийд өөрөөс нь хойш юу болж хэн нь хэлсэндээ хүрч, хэн нь мартан сатаарч суугааг тольдон байгаа нь лавтай.
Хорин нэгдэх зуун хийгээд хойших бүхий л зуун болоод мянгануудад суу их билигт Данзангийн Нямсүрэн хэмээгч монгол найрагчийн шүлгүүд уншигдсаар, уянга яруу монгол хэл аялгуун дуурсгасаар байх болно гэдэгт баттайяа итгэмүү. Энэхүү эрхэм дээд итгэл урмаараа анл нөхөр Д.Нямсүрэнгийнхээ гурван боть номыг уншигч танаа баривай.
Г.МЭНД-ООЁО
2010.6.16
Наран өлзийтэй өдөр
Д.Нямсүрэнгийн гурван боть ном хэвлэлтээс гарлаа
Г.Мэнд-Ооёо: “Д.Нямсүрэн яруу найргийн гэгээн сүмийг өөртөө бүтээж, тэрхүү сүмийн гэгээнтний олбогт өөрөө завилж оюуны мэлмий хийгээд сонор нь дээд аглагийн оронд оршиж туурвихуйн гэгээрлийг буй болгосон найрагч юм”
О.Дашбалбар “Түүний шүлгүүдийг манай яруу найраг дахь үзэгдэл гэвээс зохилтой. Тэр бол Равжаа, Нацагдорж, Явуухулангийн зиндааны найрагч гэдгийг хүссэн ч, эс хүссэн ч зөвшөөрөх цаг айсуй”
Я.Ганбаатар: “Нямсүрэн найрагч, VIII зууны нангиадын их шүлэгч Ван Вэй, дундад зууны үеийн Японы их хайкуч Ёса Бусон, хорьдугаар зууны Оросын алтан гургалдай Сергей Есенин нартай зиндаа зэрэгцэж очно оо”
Б.Магсаржав: “Манай утга зохиол судлал Д.Нямсүрэнг нээе гэвэл хурдан хөгжиж өндөр түвшинд хүрэх хэрэгтэй. Үнэхээр түүнийг чинээнд нь тултал нээж чадах юм бол утга зохиол судлал маань дэлхийн түвшинд хүрээд зогсохгүй, бүр дэлхийн утга зохиол судлалыг манлайлах болно хэмээн итгэнэм”
Friday, May 7, 2010
Contemplating the Mountains
The mountains, burdened by deep thoughts, abide,
Languorous in the looming mist.
As if reminiscing of days bygone,
At times they sigh with long, long winds.
Like tears shed in moments of light sorrow,
Blue beads of dew glimmer on each leaf;
Clearing the mist and casting away their woes
The mountains regard me in their wise repose.
With the slightest swaying of the tree branches
Tears of heaven drop gently from the drenched limbs.
As specks of water from the clearing fog sparkle in the air,
A golden-tipped sun brush paints every color.
Threads of rain knitting the sunrays like string
Form skillful stitches on the brownish green robes of the stately mountains.
Vibrant flowers adorn its slopes,
And weave patterns at its feet.
Birds of all feathers, appointed to perch on every branch,
Conduct a melodic ensemble of the winged.
Each majestic tone in tune with others,
Each stone, each blade of grass, form the lyrics of the song.
The mountains hear my young son’s voice,
And record it deep in their mahogany-colored rocks.
The song of the cuckoo—the zither of the great khangai ,
Resounds with the joy of the mountains.
When even a single withered leaf lying on its slopes
Could tell hundreds of stories of life on this earth,
We cannot fathom the deep thoughts of the great mountains
In but a mere moment of this ancient world.
Amid the blue-green mass of familiar grass
A fresh new flower has been born!
Is this not a work of art long nurtured by the mountains
That found its form today and sprang to life?
Languorous in the looming mist.
As if reminiscing of days bygone,
At times they sigh with long, long winds.
Like tears shed in moments of light sorrow,
Blue beads of dew glimmer on each leaf;
Clearing the mist and casting away their woes
The mountains regard me in their wise repose.
With the slightest swaying of the tree branches
Tears of heaven drop gently from the drenched limbs.
As specks of water from the clearing fog sparkle in the air,
A golden-tipped sun brush paints every color.
Threads of rain knitting the sunrays like string
Form skillful stitches on the brownish green robes of the stately mountains.
Vibrant flowers adorn its slopes,
And weave patterns at its feet.
Birds of all feathers, appointed to perch on every branch,
Conduct a melodic ensemble of the winged.
Each majestic tone in tune with others,
Each stone, each blade of grass, form the lyrics of the song.
The mountains hear my young son’s voice,
And record it deep in their mahogany-colored rocks.
The song of the cuckoo—the zither of the great khangai ,
Resounds with the joy of the mountains.
When even a single withered leaf lying on its slopes
Could tell hundreds of stories of life on this earth,
We cannot fathom the deep thoughts of the great mountains
In but a mere moment of this ancient world.
Amid the blue-green mass of familiar grass
A fresh new flower has been born!
Is this not a work of art long nurtured by the mountains
That found its form today and sprang to life?
СЭТГЭЛ ХУЙЛАРАХУЙ
Намрын сүүл сарын намхан үүлс малгай шүргэнэ
Найрчдын газраас шилэн хундага уйтгартайяа жингэнэнэ.
Навчсын тууварт мордсон угалзан шар салхи
Намайг бүслүүрдэн ороогоод дээш одъёо хэмээмүй.
Найрчдын газраас шилэн хундага уйтгартайяа жингэнэнэ.
Навчсын тууварт мордсон угалзан шар салхи
Намайг бүслүүрдэн ороогоод дээш одъёо хэмээмүй.
НЭГ АГШИН, ГАНЦ ШИРХЭГ
Цал буурал агины ганцхан ширхэг молцог
Цагийн цагт анхилуун үнэрээ гээдэггүй еэ,
Буудайн ширхэг үрэнд зуун жилийн нар салхи
Буман хүний хөлсний дусал багтаж буй гэдэг ээ.
Нарны нэгээхэн цацраг голын усыг сүвлээд
Чулуунаас нь ойхдоо үлэмжийн гялбаа гялбуулдаг,
Цаг мөнхөд харагдах энэ мэт гэрэлт агшин
Цаглашгүй амьдралын минь хором бүрийг гийгүүлдэг ээ!
Усны уяхан нэг дусал, уулын чимх шороо
Өвсний ганхах нэг намиа, одны жирвэх дохио
Эрхий дарам газар бүрэндээ энэчлэн ихийг агуулсан
Энгүй бүхнээ хэлхэж эх орон минь цэлийдэг ээ!
Орой сар хавиргалж байхад аавын хуурдсан аялгууг
Орчлонгийн тэр мөчид надаас бишид нь сонсоогүй ээ.
Сэтгэлийн минь толинд туссан энэ мэт гэрэлт агшин
сэм сэмээр намайг хувиргасан бүхэн ганц ганц хувь аа.
Ахин хэзээ ч хаан ч нэгэн адил байдаггүй
Агшин бүрийг амьдралынхаа туршинп хэлхмүй
Эрхин хэлхээнээс нэг нь ч сугарч болдоггүйн учир
Эрин зууны тоосонд эр хүн өндиймүй.
Ард олноосоо нэг нэг дуу нэмж сонссоор
Агуу их дуулал надад нэгдэн найрч яваа.
Алхам бүртээ дуунд умбалаа ч, дуугаар цангасаар
Амьдрах мөч бүхнээ дуугаар хэлхэж яваа!
Эх орныхоо ганц ширхэг бүрийг үгээрээ хэлхвэл
Эрдэнэсийн хосгүй нэгэн сондор тэр больюу
Амар амгалан амьдралынхаа агшин бүрээр
Аяа, цаг мөнхийн диваажин бүтээх буюу.
Цагийн цагт анхилуун үнэрээ гээдэггүй еэ,
Буудайн ширхэг үрэнд зуун жилийн нар салхи
Буман хүний хөлсний дусал багтаж буй гэдэг ээ.
Нарны нэгээхэн цацраг голын усыг сүвлээд
Чулуунаас нь ойхдоо үлэмжийн гялбаа гялбуулдаг,
Цаг мөнхөд харагдах энэ мэт гэрэлт агшин
Цаглашгүй амьдралын минь хором бүрийг гийгүүлдэг ээ!
Усны уяхан нэг дусал, уулын чимх шороо
Өвсний ганхах нэг намиа, одны жирвэх дохио
Эрхий дарам газар бүрэндээ энэчлэн ихийг агуулсан
Энгүй бүхнээ хэлхэж эх орон минь цэлийдэг ээ!
Орой сар хавиргалж байхад аавын хуурдсан аялгууг
Орчлонгийн тэр мөчид надаас бишид нь сонсоогүй ээ.
Сэтгэлийн минь толинд туссан энэ мэт гэрэлт агшин
сэм сэмээр намайг хувиргасан бүхэн ганц ганц хувь аа.
Ахин хэзээ ч хаан ч нэгэн адил байдаггүй
Агшин бүрийг амьдралынхаа туршинп хэлхмүй
Эрхин хэлхээнээс нэг нь ч сугарч болдоггүйн учир
Эрин зууны тоосонд эр хүн өндиймүй.
Ард олноосоо нэг нэг дуу нэмж сонссоор
Агуу их дуулал надад нэгдэн найрч яваа.
Алхам бүртээ дуунд умбалаа ч, дуугаар цангасаар
Амьдрах мөч бүхнээ дуугаар хэлхэж яваа!
Эх орныхоо ганц ширхэг бүрийг үгээрээ хэлхвэл
Эрдэнэсийн хосгүй нэгэн сондор тэр больюу
Амар амгалан амьдралынхаа агшин бүрээр
Аяа, цаг мөнхийн диваажин бүтээх буюу.
Subscribe to:
Posts (Atom)